Protokoły komunikacyjne definiują sposób przekazywania w sieci pakietów danych. Firma IBM ma własny zestaw protokołów komunikacyjnych o nazwie NETBIOS, natomiast firma Novell stosuje swoją wersję protokołu XNS (Xerox Network System), którą firma Xerox opracowała w celu umożliwienia komunikacji między własnymi produktami. Uwzględnia to również łączenie sieci lokalnych Ethernet ze sobą i z publicznymi sieciami transmisji danych. Faktycznie w skład zestawu XNS wchodzi wiele protokołów, ale najczęściej korzysta się z dwóch: IPX (Internet Packet Exchange) i SPX (Sequence Packet Exchange). Protokołu SPX używa się wtedy, kiedy system gwarantuje dotarcie jakiegoś komunikatu lub żądania. Protokół ustala wtedy połączenie (tzw. obwód wirtualny) między nadawcą i adresatem. Komunikaty przekazywane przez to łącze otrzymują kolejne numery. Adresat używa tych numerów w celu weryfikacji transmisji: wykrywa komunikaty brakujące, powtórzone lub nadane w niewłaściwej kolejności. Protokół IPX jest prostszy i nie uwzględnia sekwencyjnej numeracji komunikatów. Jeśli nadawca nie otrzymuje odpowiedzi, komunikat jest wysyłany powtórnie. Choć protokół IPX nie jest tak niezawodny jak SPX, to nie powoduje wykonywania nadmiarowych operacji.
Wiele systemów obliczeniowych pracujących z systemem operacyjnym UNIX używa protokołu TCP/IP (Transmission Control Protocol/Internet Protocol) lub NFS. TCP/IP opracowany został przez departament obrony Stanów Zjednoczonych jako fragment prac dotyczących sieci ARPANET – jednej z wczesnych sieci z komutacją pakietów. Protokół IP jest przeznaczony do wysyłania i odbierania pakietów danych w sieci, ale bez pełnej gwarancji niezawodności. Protokół TCP zapewnia niezawodne przekazywanie danych przez tworzone w tym celu połączenia, wykorzystując jako bazę protokół IP.
Firma Sun Microsystems korzysta z zestawu protokołów o nazwie TOPS. Te protokoły działają w warstwie sieciowej i transportowej, a czasem również w warstwie sesji modelu OSI. Zapewniają one również adresowanie węzłów w połączonych ze sobą sieciach.
Wszystkie połączone ze sobą sieci muszą stosować ten sam protokół albo korzystać z mechanizmów translacji protokołów.
Standardy sieci
Topologie sieci są dobrym sposobem wizualizacji sieci, ale aby stworzyć sieć należy korzystać z określonych typów kabli, topologii i urządzeń, które muszą ze sobą współpracować. Każdy standard korzysta z innych kabli, kart sieciowych i innych urządzeń aktywnych.